Większość wyzwań, przed jakimi stoi obecnie Europa – gospodarczych, klimatycznych, ogólnospołecznych – ma charakter miejski i występuje na terenach zurbanizowanych. To w miastach generowana jest większa część produktu krajowego brutto, to one w znaczący sposób przyczyniają się do rozwoju społeczno-gospodarczego państw i regionów. Jednak to właśnie w miastach skala wyzwań społecznych, ekonomicznych i środowiskowych jest największa (degradacja przestrzeni, zanieczyszczenie środowiska, ubóstwo i in.). Wiele z nich znajduje też w miastach rozwiązanie.
W latach poprzednich politycy unijni przyznali priorytet regionom i stanowionej na rzecz ich rozwoju polityce regionalnej. Dziś stało się oczywiste, iż nie sposób rozwijać regionu bez jasno określonych celów i skutecznych narzędzi polityki miejskiej. Następuje ważka zmiana filozofii działania Unii Europejskiej.
Polityce miejskiej rozumianej jako „polityka wobec miast” nadano w obecnym okresie programowania znacznie większą rangę. Miasta (miejskie obszary funkcjonalne) będą zatem zaangażowane w tworzenie i realizację polityk UE, a te powinny być odpowiednio dostosowane do realiów miejskich. Uznano, iż sensowne zarządzanie miastem wymusza działania zintegrowane. Wiąże się to z zarządzaniem i wdrażaniem Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) i odpowiednim statusem tzw. Związków ZIT, którym powierza się funkcję instytucji pośredniczącej w systemie zarządzania środkami unijnymi.
W regionie opolskim funkcję Związku ZIT i przysługujące jej z tego tytułu prawa i obowiązki przypisano Aglomeracji Opolskiej. Od grudnia 2013 r. funkcjonuje ona w formule stowarzyszenia 21 jednostek samorządu terytorialnego. I choć różnią się one charakterem (miejskie, miejsko-wiejskie, wiejskie), wielkością, liczbą mieszkańców, zasobnością budżetów, to łączą je ukształtowane na przestrzeni wielu lat silne więzi funkcjonalne i wola współpracy w realizacji planów rozwojowych. Prawdziwym wyzwaniem w polityce miejskiej UE staje się zatem integrowanie przestrzenne miejskich obszarów funkcjonalnych i zacieśnienie współpracy samorządów.
Dzieje się tak dlatego, że rozwój miast nie ogranicza się dziś do obszaru wyznaczonego granicami administracyjnymi, lecz obejmuje także tereny sąsiednie, powiązane funkcjonalnie, przestrzennie i komunikacyjnie z miastem, czyli miejskie obszary funkcjonalne. Jest to naturalną konsekwencją procesu „rozlewania się” miast (suburbanizacji) – miastom brakuje przestrzeni do dalszego rozwoju: nowych terenów inwestycyjnych, mieszkaniowych, rekreacyjnych. Jednak to nie ekspansja przestrzenna miast jest istotną przesłanką zarządzania zintegrowanego. Miasto jako silny ośrodek wzrostu gospodarczego i społecznego – rdzeń miejskiego obszaru funkcjonalnego - oddziałuje na rozwój całego obszaru funkcjonalnego, tworzy rynek pracy o znaczeniu regionalnym i pobudza procesy rozwojowe w swym otoczeniu. W regionie opolskim jest tylko jedno miasto, spełniające te funkcje – jest nim Opole. Konsekwencją zmian w podejściu do problematyki zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich jest podjęcie szerokiej dyskusji nad tzw. Agendą Miejską Unii Europejskiej. Ma ona zwiększyć zaangażowanie miast i ich odpowiedzialność za kształtowanie i realizację polityki krajowej i europejskiej.
Trwają także prace nad krajową polityką miejską. Jest celem ma być wzmocnienie zdolności miast i obszarów zurbanizowanych do kreowania zrównoważonego rozwoju i tworzenia miejsc pracy oraz poprawa jakości życia mieszkańców. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju zapowiada, że zostanie ona przyjęta przez rząd najpóźniej w czerwcu 2015 r. Wśród źródeł jej finansowania wskazuje się fundusze przeznaczone na realizację regionalnych i krajowych programów operacyjnych, w tym na wdrażanie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych ZIT.