Kilka słów na temat aktywności zawodowej mieszkańców Aglomeracji Opolskiej

Na koniec 2013 roku Aglomerację Opolską zamieszkiwało ponad 337 tysięcy osób. Z tej liczby 65,4% to osoby w tzw. wieku produkcyjnym. A zatem mieszkańców, którzy są w wieku aktywności zawodowej powinno być niemal 221 tysięcy.

Tyle statystyka. O tym, że tak nie jest, wiemy wszyscy: wielu mieszkańców Aglomeracji Opolskiej od lat mieszka i pracuje poza jej obszarem, a wcale spora grupa – poza granicami Polski. Są gminy, w których nawet 1/3 mieszkańców figuruje wyłącznie w rejestrach urzędowych i na spisach wyborczych. Jest wiec oczywiste, że dostępne zasoby pracy w rzeczywistości są znacznie mniej liczne, niż wskazywałyby na to dane statystyczne.

Powstaje zatem pytanie, jak jest naprawdę: ilu mieszkańców w wieku aktywności zawodowej to osoby pracujące? Odpowiedź na nie nastręcza poważnych trudności.

Powróćmy do danych Urzędu Statystycznego: w 2013 roku spośród 221 tysięcy „statystycznych” mieszkańców Aglomeracji Opolskiej w tzw. wieku produkcyjnym pracowało jedynie 90,7 tysiąca osób. To jest 41%. Rzecz jasna, wśród osób w wieku produkcyjnym jest niemała grupa osób uczących się, a także osoby, które z różnych powodów życiowych nie mogą lub nie chcą pracować zarobkowo. Ponadto dostępne w opracowaniu dane statystyczne nie uwzględniają pracujących w zakładach zatrudniających do 9 osób i  w indywidualnych gospodarstwach rolnych.  A także tych osób, które wyjechały za pracą za granicę. Jednakże nawet jeśli wziąć to wszystko pod uwagę, dane na temat niskiej aktywności zawodowej mieszkańców Aglomeracji są bardzo niepokojące.

Najbardziej aktywni zawodowo są mieszkańcy Opola – pracuje 68% osób w wieku produkcyjnym. Poza stolicą województwa jedynie w Dobrzeniu Wielkim, Krapkowicach oraz Zdzieszowicach udział osób pracujących w ogólnej liczbie osób w wieku aktywności zawodowej przekroczył 40%, co jednak wcale nie jest wygórowaną wartością.  Wskaźnik aktywności zawodowej przyjmuje najniższe wartości na obszarach wiejskich; w gminach Komprachcice, Dąbrowa,  Izbicko, Popielów, Lewin Brzeski, Strzeleczki, Turawa, Walce nie przekracza on 15%. W większości są to obszary intensywnych migracji zarobkowych.

I choć liczba osób pracujących w Aglomeracji Opolskiej systematycznie wzrasta (w 2013 r. o 13% więcej niż w roku 2005), trudno mówić o przełomowych zmianach w tej mierze.

Emigracja zarobkowa w sposób szczególny wpływa na zniekształcenie rzeczywistego obrazu aktywności zawodowej naszych mieszkańców. Jest ona nie tylko problemem ekonomicznym, ale również i społecznym. Zwłaszcza, gdy ma charakter długotrwały, a osoba, która wyjechała za pracą nie deklaruje chęci powrotu. Jednakże wśród pracujących za granicą jest pewna grupa, która w określonych warunkach jest skłonna do powrotu i pracy w kraju. Decydującym czynnikiem jest na ogół zadowalająca wysokość zarobków i/lub możliwość znalezienia pracy na odpowiednim stanowisku. Istotne jest także aktywizowanie osób, które pozostają bierne zawodowo np. z powodu niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacji zawodowych. W szczególnie trudnej sytuacji znajdują się kobiety. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych kobiet w ciągu 3 lat wzrosła o 4,4% i to one stanowiły 60% pozostających bez pracy na koniec 2013 r.

Zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców Aglomeracji Opolskiej, tu na miejscu, i stworzenie warunków godnego życia i samorealizacji zawodowej jest jednym z najważniejszych wyzwań, jakie stoją przed Aglomeracją Opolską w najbliższych latach.