Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) - nowy instrument unijny w ramach polityki spójności, wprowadzony przez KE w Perspektywie Finansowej 2014-2020, mający służyć zrównoważonemu rozwojowi obszarów dużych miast i przyległych gmin (tzw. obszarów funkcjonalnych). W Polsce ZIT realizowane są na 24 obszarach w ramach regionalnych programów operacyjnych (RPO). Obszar, na którym realizowany jest ZIT, uzgodniony był wspólnie przez samorząd województwa oraz gminy zainteresowane realizacją ZIT. Obszar ten jest określony w stosownej uchwale Zarządu Województwa.
Realizacji ZIT przyświecają trzy podstawowe cele:
- Promowanie partnerskiego modelu współpracy różnych jednostek administracyjnych na miejskich obszarach funkcjonalnych.
- Zwiększenie efektywności podejmowanych interwencji poprzez realizację zintegrowanych projektów odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie.
- Zwiększenie wpływu miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie na kształt i sposób realizacji działań wspieranych na ich obszarze w ramach polityki spójności.
W Polsce ZIT-y realizowane są
- Na terenie miast wojewódzkich i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie.
- Na terenie miast o charakterze regionalnym i subregionalnymi na obszarach powiązanych z nimi funkcjonalnie.
W sumie w Polsce Zintegrowane Inwestycje Terytorialne będą realizowane na 24 obszarach funkcjonalnych, w tym na 17 obszarach funkcjonalnych miast wojewódzkich (Zielona Góra i Gorzów posiadają oddzielne ZIT-y) oraz 7 obszarach funkcjonalnych miast subregionalnych/ regionalnych.
W celu realizacji instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych niezbędne było spełnienie przez Związek ZIT następujących warunków:
- zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa
- przygotowanie Strategii ZIT
- posiadanie odpowiedniej zdolności instytucjonalnej
- podpisanie porozumienia do realizacji ZIT w województwie pomiędzy Związkiem ZIT a Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym
- zawarcie stosownych zapisów w Regionalnym Programie Operacyjnym
Głównym źródłem finansowania ZIT w Polsce jest 16 programów operacyjnych, w ramach których na realizację ZIT w latach 2014-2020 zostanie przeznaczonych prawie 3,8 mld euro. Około 2,4 mld euro środków zostanie przeznaczonych na realizację Strategii ZIT z poziomu krajowego (projekty komplementarne).
W przypadku Aglomeracji Opolskiej, podstawowym źródłem finansowania zintegrowanych inwestycji terytorialnych jest Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2014-2020, z którego na realizację ZIT przeznaczono łącznie 71,8 mln euro.
Szczegółowy podział alokacji przedstawiono poniżej:
|
Nr |
Nazwa poddziałania |
Alokacja |
|
2.2.2 |
Przygotowanie terenów inwestycyjnych w Aglomeracji Opolskiej |
5.000.000,00 |
|
3.1.2 |
Strategie niskoemisyjne w Aglomeracji Opolskiej |
40.900.000,00 |
|
3.2.2 |
Efektywność energetyczna w budynkach publicznych Aglomeracji Opolskiej |
9.400.000,00 |
|
5.3.3 |
Dziedzictwo kulturowe i kultura w Aglomeracji Opolskiej |
2.000.000,00 |
|
9.1.2 |
Wsparcie kształcenia ogólnego w Aglomeracji Opolskiej |
8.000.000,00 |
|
9.1.4 |
Wsparcie edukacji przedszkolnej w Aglomeracji Opolskiej |
2.600.000,00 |
|
9.2.2 |
Wsparcie kształcenia zawodowego w Aglomeracji Opolskiej |
3.900.000,00 |
|
RAZEM |
71.800.000,00 |
|
ITI V POLSKU
Integrated Territorial Investments (ITI) - nový nástroj EU v rámci politiky soudržnosti, zavedený Evropskou komisí ve plánovacím období EU 2014–2020. Nástroj je zaměřen na udržitelný rozvoj velkých měst a obcí v zázemí (tzv. Funkčních oblastí). V Polsku jsou ITI implementovány ve 24 oblastech v rámci regionálních operačních programů (RPO). Oblast, ve které je ITI implementována, byla dohodnuta společně vojvodskou samosprávou a obcemi, které mají zájem o implementaci ITI. Tato oblast je stanovena v příslušném usnesení rady vojvodství.
Implementace ITI má tři základní cíle:
- Využití partnerského modelu spolupráce různých samosprávních jednotek (obcí) v rámci funkčních městské oblasti.
- Zefektivnění intervencí díky realizaci integrovaných projektů, tj. komplexním způsobem, který odpovídá potřebám a problémům měst ve funkčním území
- Rozšířením vlivu měst a území s nimi funkčně spojených, ve smyslu provádění činností podporovaných na svém území v rámci politiky soudržnosti
ITI jsou implementovány v Polsku:
- V rámci vojvodských měst a oblastí s nimi funkčně spojených
- Ve městech regionálního a subregionálního charakteru (a v oblastech, které s nimi funkčně souvisejí)
Celkově jsou v periodě 2014-2020 integrované územní investice v Polsku realizovány ve 24 funkčních oblastech, včetně 17 funkčních oblastí vojvodských měst (města Zielona Góra a Gorzów mají samostatné ITI) a dále pak v 7 funkčních oblastech (sub)regionálních měst.
Aby mohly být integrované územní investice v polských městech implementovány, bylo nutné splnění nezbytných podmínek:
- vytvoření institucionalizované formy partnerství
- příprava strategie ITI
- mít odpovídající personální zajištění
- podepsání dohody o realizaci ITI ve vojvodství mezi sdružením ITI a řídícím orgánem regionálního operačního programu
- plnění závazků vůči regionálnímu operačního programu
Hlavním zdrojem financování ITI v Polsku je 16 regionálních operačních programů, v rámci kterých bylo na implementaci ITI v letech 2014–2020 přiděleno téměř 3,8 miliardy EUR. Na provádění strategie ITI na vnitrostátní úrovni bude přiděleno přibližně 2,4 miliardy EUR (doplňkové projekty).
V případě aglomerace Opolské je základním zdrojem financování integrovaných územních investic Regionální operační program Opolského vojvodství na období 2014–2020, z něhož bylo na realizaci ITI přiděleno 71,8 milionu EUR.
Podrobné alokace na jednotlivé aktivity je uveden níže:
|
|||||||||||||||||||||||||||||